Is het toeval dat de twee prominentste politici van dit moment uit het oosten van het land komen? Filmmaker Geertjan Lassche stelt de vraag in deel één van zijn serie Het land van Jan en alleman (EO) aan Hendrik-Jan, Yvonne, Klaas, Moat en Gerrianne. Zij wonen in de provincie Overijssel, net als BBB-leider Caroline van der Plas (Deventer) en NSC-leider Pieter Omtzigt (Enschede) en Geertjan Lassche zelf trouwens, hij woont in Rouveen.
De meesten denken niet dat het toeval is. Deze politici, zeggen zij, vertolken de stem ván de provincie en trekken daarmee stemmen uít de provincie. Zag u Van der Plas het maandag opnemen voor de man uit de provincie bij Khalid & Sophie? Verslaggever Mark Terpstra was op reportage geweest in Budel. Hij volgde verkeersregelaar Harm van Leuken (34) die als vrijwilliger bij de Jumbo controleert of er niks gestolen wordt door asielzoekers uit het azc in het dorp. De verslaggever vond dat „best intimiderend” en een beetje racistisch ook. Hij kon geen racist zijn, zei Terpstra, want hij haalde gewoon nog zijn shoarma, ging naar een Turkse kapper en op vakantie in Turkije. In de studio bij Khalid & Sophie werd hij daar om uitgelachen. En dat vond Van der Plas „verschrikkelijk”. Ze priemde met haar vinger naar de presentatoren. „Jullie zijn nog nooit in Budel geweest. Jullie hebben geen idee wat er in dat dorp gaande is of wat daar speelt.” Harm van Leuken liet via Omroep Brabant weten dat hij het niet zo erg vond dat er een karikatuur van hem werd gemaakt. Hij kende dat hele programma Khalid & Sophie niet. „Vooraf was me wel gezegd dat ze behoorlijk links waren.”
Geertjan Lassche wil in zijn serie laten horen dat de stemmen ‘uit de regio’ anders kunnen klinken dan in Den Haag of Amsterdam vaak wordt gedacht. Houtbewerker Klaas uit Staphorst laat zich leiden door de Bijbel, haalt zijn nieuws uit het Reformatorisch Dagblad en stemt SGP. Hij gehoorzaamt eerst aan God, en daarna aan de overheid. En precies dat werd destijds niet begrepen toen de mensen in zijn dorp, tegen de coronaregels in, toch naar de kerk gingen. „Geloof wordt niet meer begrepen.” Met de Randstad en de „linkse bende”, daar heeft Klaas weinig mee op. Maar hun zorgen over het klimaat, die begrijpt hij goed. „Want er is wél wat aan de hand.”
Jongerenwerker Moat uit Enschede prakt rode kool met appeltjes door de aardappelpuree en het stoofvlees, is fan van FC Twente en praat accentloos Twents. Is het raar dat hij vindt dat Nederlanders zich ook verdiepen in hém? Hendrik Jan Bökkers werd op de pabo naar logopedie gestuurd om z’n accent af te leren, maar hij ging niet. Hij spreekt en zingt in het Nedersaksisch. „Met trots en zonder schaamte.”
Dion Graus op Justitie
In ’t Sallands groette Caroline van der Plas de kiezer in de Zendtijd voor politieke partijen, toevallig vlak voor ze te gast was bij Nieuwsuur. De eerste vijf minuten van haar zendtijd daar gingen op aan Geert Wilders (PVV) die de avond voor haar te gast was. Hij had gezegd dat hij bereid was zijn standpunten over de islam te „parkeren”. Maakte dat hem nu wél een potentiële coalitiepartner, was de vraag. Gelijktijdig was Geert Wilders bij SBS6 zijn ministersploeg aan het samenstellen met de mannen van VI. Hij was dan premier, „onze Fleur [Agema]” minister van Zorg, Dion Graus op Justitie vond Wilders zelf ook een hilarisch idee. Nee, heel hard werken hoefde hij niet aan de VI-tafel. Zelfs kruk-gast Raymond Mens zag een coalitie met hem zitten.
Voor Van der Plas eindigde het bij Nieuwsuur weer met Wilders. Dat ze „met Pieter [Omtzigt]” wil regeren is duidelijk. En welke partij komt er dan bij? „Wilders?” BBB, NSC stonden al op het whiteboard. „PVV doen”, drong Arjan Noorlander aan. Ze ging overstag. Eén voor allen, allen voor één Nederland en twee voor Overijssel.